Het jaar 2021 werd afgesloten met een forse exportgroei in waarde van 22,1%, oftewel een totale exportomzet van 7,3 miljard euro. De top 16 exportlanden, goed voor een dekking van 88,1% van de totale exportomzet, incasseerde een kleinere groei van 20,4%. Maar betekent deze exportgroei ook een versterking van de Nederlandse exportpositie ten opzichte van andere landen, voor zowel bloemen als planten, en verdere splitsing naar productgroepen? En welke gevolgen verwachten we over 2022 ten aanzien van de economische ontwikkeling?
In dit blog maakt Floridata inzichtelijk welke exportlanden het meest interessant zijn voor de Nederlandse exporteurs en hoe sterk de Nederlandse positie voor elk top 16 exportland is, vastgesteld op basis van de top 16 ranking over 2017.
Marktpotentie-Exportpositie matrix
Om de huidige concurrentiekracht van Nederland in combinatie met de handelsmogelijkheden per land weer te geven, is er een zogeten MaBA-analyse (Market Attractiveness Business position Assesment) uitgevoerd. Het resultaat is een ‘Marktpotentie-Exportpositie’ matrix.
Hoe lees ik de matrices?
Elke bol vertegenwoordigt een land uit de top 16 exportlanden van Floridata. Zowel de positie in de matrix, als de grootte en kleur van de bol geven informatie over de handelspotentie van het land én de Nederlandse exportpositie op dit land. De Nederlandse exportpositie duidt de positie van Nederland vergeleken met andere landen die sierteeltproducten naar het betreffende land exporteren.
De verticale as geeft de hoogte van de marktpotentie weer. Hoe hoger de bol in de matrix staat, hoe groter de marktpotentie van het land is om internationaal zaken mee te doen. Deze marktpotentie is bepaald aan de hand van gewogen scores op verschillende dimensies, zoals marktgrootte, -intensiteit, -groei, -consumptie, commerciële infrastructuur, economische vrijheid en landrisico. De MPI-waarde voor Verenigde Staten is niet beschikbaar en is geschat (bron: Market Potential Index (MPI), ontwikkeld door Global Edge).
Op de horizontale as wordt de Nederlandse exportpositie op het betreffende land getoond. Het Nederlands importaandeel wordt uitgedrukt in een waarde tussen 0 en 10. In andere woorden, hoe verder de bol naar rechts staat, hoe groter het Nederlandse importaandeel is van de totale snijbloemen en pot- en tuinplanten import (bron: Floridata exportcijfers en UN Comtrade importgegevens).
De grootte van de bol illustreert het aandeel van de Nederlandse exportwaarde naar het betreffende land, van de totale Nederlandse export naar alle top 16 landen.
Oftewel; hoe groter de bol, hoe groter het aandeel van het betreffende land in de totale exportwaarde van de top 16 exportlanden (bron: Floridata exportcijfers).
De kleur van de bol geeft de groei of krimp van de exportwaarde aan (bron: Floridata exportcijfers).
Uitkomsten analyse Nederlandse exportpositie
“In de matrix van 2021 zijn de meeste bollen verticaal gedaald en horizontaal een fractie naar links verplaatst. De Nederlandse exportpositie op de exportlanden binnen de top 16 nam met 1,6% af in 2021,” concluderen Wesley van den Berg en Madelon Voordouw van Floridata.
Het Nederlands importaandeel leverde in op de kernlanden Duitsland, Verenigd Koninkrijk en Frankrijk, maar voor Italië, België, Oostenrijk, Verenigde Staten en Spanje nam het aandeel juist toe. Ondanks de exportgroei in 2021 van 20,4% over de top 16, nam het Nederlands importaandeel voor de top 16 exportlanden af van 69,2% in 2020 naar 68,1% in 2021. Dit is voornamelijk te wijten aan de krimp van het Nederlands importaandeel op de grootste exportlanden van snijbloemen. Voor pot- en tuinplanten nam juist het Nederlandse importaandeel licht toe. Buiten de top 16 is de Nederlands export in 2021 met 36,1% toegenomen, waarbij met name de bloemen het goed deden.
Nadat in 2020 de Nederlandse importaandelen op de grootste exportlanden juist toenamen, gebeurt in 2021 het tegenovergestelde. De Nederlandse sierteelt kon vergeleken met andere importlanden redelijk blijven opereren in 2020, en in 2021 kwam er meer concurrentiekracht uit andere importlanden. Over 2022 zullen de economische ontwikkelingen en effecten van de oorlog in Oekraïne hun weerslag hebben op het Nederlandse importaandeel. Door flink stijgende transportkosten en teruglopende consumentenuitgaven zal de lokale productie toenemen en importafstand kleiner worden. Dit zal een negatieve uitwerking hebben op het Nederlands importaandeel. “Onze verwachting is dat de Nederlandse exportpositie voor de top 16 exportlanden over 2022 stabiliseert of afneemt”, vermoeden Wesley en Madelon van Floridata.
Verschil exportpositie tussen snijbloemen en pot- en tuinplanten
De Nederlandse exportpositie verschilt tussen snijbloemen en pot- en tuinplanten. Over het algemeen is de Nederlandse exportpositie voor snijbloemen sterker dan voor pot- en tuinplanten. Daarom zijn de matrices in het rapport voor Floridata deelnemers opgesplitst naar snijbloemen en pot- en tuinplanten, om hen van meer inzichten te voorzien. Floridata deelnemers kunnen dit rapport opvragen door een e-mail te sturen naar info@floridata.nl of het rapport downloaden door in te loggen in de Floridata portal. In het 18 pagina’s tellende Floridata Bollenrapport bieden we informatie over de top 5 landen met de sterkste exportpositie, grootste stijgers en grootste dalers uitgesplitst naar snijbloemen en pot- en tuinplanten in 2018 – 2021. Ook tonen we in het rapport de exportpositie van de top 30 exportlanden vanaf 2017. Het rapport helpt Bloemenbureau Holland de promotiegelden goed te kunnen afstemmen op de exportlanden voor het effectief inzetten van de promotieactiviteiten.
Sinds afgelopen jaar hebben we in overleg met Bloemenbureau Holland een splitsing naar productgroep ontwikkelingen (waaronder rozen, chrysanten, lelies, anjers etc., maar ook bloeiende en groene kamerplanten en tuinplanten) gerealiseerd voor de kernlanden. Wesley presenteert de belangrijkste ontwikkelingen in de bestuursvergadering van BBH. De resultaten zijn opgenomen in het rapport.